Pierwszy dyżur naszej farmaceutki Pati Witkowskiej, który odbył się 6 lipca 2024, przyniósł wiele ciekawych pytań! Publikujemy 20 z nich wraz z odpowiedziami od Pati, żeby inne osoby mogły również skorzystać 🙂
Jeśli macie inne pytania – napiszcie do nas!
1. Czy jest realna szansa na poprawę dostępności Medikinetu, szczególnie CR?
Nikt tego nie wie. Najlepiej walczyć o to, żeby jak najwięcej leków na ADHD było dostępnych w Polsce.
2. Czy Farmaceut*a może w szczególnych, emergency sytuacjach wystawić receptę?
W przypadku zagrożenia życia i/lub zdrowia (nagłe przerwanie leczenia zalicza się do zagrożenia zdrowia) może wystawić receptę farmaceutyczną na jedno najmniejsze dostępne opakowanie w Polsce.
Niestety nie obejmuje to wszystkich leków, m. in. stymulantów (metylofenidat).
Dodam, że wystawienie recepty nie jest obowiązkiem farmaceut/ki, to on/a decyduje, czy bierze na siebie odpowiedzialność.
3. Czy jeśli mamy receptę na dawkę np. na 20 mg, to czy możecie rozbić ją i wydać dwa opakowania po 10 mg?
Tak, farmaceuta może wydać 2 x więcej leku z połową przypisanej dawki, dotyczy to wszystkich leków. Nie działa to w drugą stronę, osoba w aptece nie może wydać dawki wyższej niż przepisana przez lekarza.
4. Czy możesz opisać, jak z perspektywy specjalistki wyglądają różnice w działaniu Medikinetu i Symiketu? Chodzi mi o "chemiczne" wyjaśnienie.
Oba leki zawierają metylofenidat w tych samych dawkach i w tej samej postaci leku – kapsułka o modyfikowanym uwalnianiu. Profil farmakokinetyczny może się nieznacznie różnić, jednak brak mi dokładnych danych w przypadku Symkinetu MR, żeby wyczerpująco odpowiedzieć na pytanie. Oba leki są odpowiednikiem Ritalinu, więc ich biorównoważność jest zbliżona.
5. Dlaczego w ulotce Medi maksymalna dawka do 60 mg, a Symkinetu, sprzedawanego jako zamiennik - 80 mg?
To kwestia rejestracji leku – badań, które przeprowadziła firma. Podejrzewam, że 60 mg na ulotce leku Medikinet wynika z tego, że pierwotnie był to lek zarejestrowany do leczenia objawów ADHD u dzieci.
6. Czy Symkinet zawsze i wszędzie jest traktowany jako zamiennik? Czy można spodziewać się, że kiedyś ktoś nam może odmówić sprzedaży na receptę na Medi?
Jeśli odmówi, będzie to błąd ze strony tej osoby.
Według prawa w Polsce można zamieniać leki z tą samą dawką tej samej substancji, jeśli oba są w postaci o modyfikowanym uwalnianiu.
Jedyny przypadek kiedy farmaceuta nie może wydać odpowiednika – lekarz zaznaczył NZ na recepcie (nie zamieniać).
7. Kupowałam Symkinet, dwa razy zauważyłam, że Farmaceutki coś obliczały, czy wiesz może co? Czy możesz zdradzić?
Leki w aptece należą do różnych wykazów.
Metylofenidat należy do wykazu I-N (środki odurzające).
W przypadku leków z tego wykazu recepta musi zawierać sumaryczną ilość substancji czynnej wyrażoną słownie albo ilość substancji czynnej wyrażoną słownie za pomocą ilości jednostek dawkowania oraz wielkości dawki.
Można wydać ilość leku na 90 dni kuracji, po przeliczeniu z dawkowania.
Te dwie rzeczy wyżej osoby w aptece mogły liczyć.
8. Czy jest szansa, że producent Symkinetu poprawi swoje opakowanie i dostosuje je do odbiorców i odbiorczyń swojego leku?
Wątpię, na tym etapie wszystko jest już zaprojektowane i zarejestrowane, prawdopodobnie są już jakieś umowy z producentem opakowań. To duże przedsięwzięcie. Jednak nie zaszkodzi pisać firmie o swoich odczuciach. 🙂
>>> EDIT: Skontaktowaliśmy się z producentem, który przekazał, że działają w celu poprawy opakowań 🙂
9. Czy znasz sposób na szukanie Medi? Dlaczego nie można wysyłać tego leku między aptekami? Czy możemy samodzielnie zamawiać je w hurtowniach? Czy można jakoś sobie poradzić z niedostępnością Medi? Dlaczego nie możemy ich kupić w internecie? 🙁
Można kupić w aptece internetowej leki na receptę podając kod recepty i pesel, ale odebrać należy osobiście.
Z hurtowni farmaceutycznych towar mogą zamawiać tylko apteki. Gwarantuję, że większość aptek codziennie sprawdza dostępność leków deficytowych w hurtowniach i w miarę możliwości zamawia.
Między aptekami można robić przesunięcia leków jeśli apteki mają taki sam NIP, czyli należą do tej samej firmy/spółki.
Jedyny sposób na poradzenie sobie z niedostępnością leków na adhd jest walka o dostępność w Polsce innych leków na adhd, w tej chwili niedostępnych.
Jest też nadzieja, że jeśli pojawiły się odpowiedniki Medikinetu CR i Concerty, inne firmy pójdą tym tropem i pojawi się ich więcej, zwykle tak bywało z innymi lekami.
Dobrym sposobem jest zostawienie recepty z numerem telefonu w aptece, gdzie pojawia się lek z prośbą o odłożenie i kontakt kiedy się pojawi. Część pacjentów z tego korzysta.
10. Czy spotkałaś się z sytuacją, kiedy ktoś kupował leki na ADHD bez potrzeby? Chodzi mi tu o podejrzenia, że ktoś używa leki, jak to określają przeciwnicy, "dla fazy"?
Nigdy nie byłam w sytuacji podejrzanej pod tym kątem, ale nie wiem jakie są doświadczenia innych farmaceutów/tek.
11. Jak dużo np. w ciągu jednego dnia/tygodnia pacjentów przychodzi w celu wykupienia leków na adhd?
Jest to bardzo indywidualne, w każdej aptece, w każdym mieście będą to inne wartości.
Nie jestem w stanie odpowiedzieć, ile osób przychodzi.
12. Dlaczego jeśli np. zarezerwuję lek przez jeden z portali to nie mogę tego kupić na odległość? Albo przez telefon? Czy to są ograniczenia związane z płatnością (a przecież mamy różne rozwiązania, chociażby blik), czy raczej z prawnym zakazem kupowania tych leków na odległość?
Jest możliwość kupienia na odległość, przez telefon, podając kod recepty, pesel, płacąc blikiem. Jednak apteka nie ma obowiązku tego robić.
13. Czy dużo ludzi odchodzi z kwitkiem?
Tu też zależy kiedy, są okresy kiedy lek się pojawi, wtedy pacjenci go wykupują. Kiedy leku nie ma, „z kwitkiem” odchodzą wszyscy.
14. Czy istnieje jakieś rozwiązanie w sytuacji, kiedy jesteśmy w aptece, farmaceutka trzyma nasz zarezerwowany medi cr 20 mg, pokazujemy kod qr z receptą i okazuje się, że straciła ważność 1 dzień wcześniej?
Niestety jedynym rozwiązaniem jest nowa recepta wypisana przez lekarza, ale można spróbować odnowić receptę u lekarza internisty.
15. Komu można zgłosić uwagi dotyczące działania panelu recept w aplikacji IKP? Chodzi mi o to, że nie pokazuje nam, jak długo ważna jest recepta i do kiedy będzie możliwa do realizacji.
Kontaktowałabym się mailowo na ikp-pomoc@cez.gov.pl
16. Dlaczego recepty na te leki mogą być wystawione tylko na 1 miesiąc? Czy jest jakaś opcja, żeby to zmienić?
Wynika to z Ustawy – Prawo farmaceutyczne i z Rozporządzeń Ministra Zdrowia.
Nie mam pojęcia, czy jest opcja to zmienić, nie angażuję się w działalność polityczną. Eksperci w Zespole Parlamentarnym ds. ADHD postulują do Ministerstwa o przedłużenie tego terminu.
17. Czy znasz przepis, w jaki sposób lekarze i lekarki mogą wystawiać nam recepty na wiele opakowań w wielu dawkach, aby można było je wygodnie realizować? Chodzi mi o rozbijanie recept, które można otwierać w częściach, które nas przywiązują do jednej apteki, w jakich sytuacjach możemy realizować je w różnych punktach?
Lekarz może wydać wiele recept na ten sam lek, aby „pozbierać” pojedyncze opakowania z różnych aptek.
18. Jak nie zbankrutować, kupując leki w jednym miesiącu na np. pół roku?
Niestety nie mam na to żadnej rady. Ale posiadając orzeczenie o niepełnosprawności (każdy stopień) można odliczać wydatki poniesione na leki i psychiatrów przy wypełnianiu PITu. Fundacja pomaga w uzyskaniu takiego orzeczenia.
19. Z Twojej perspektywy, jak często zdarzają się osoby farmaceuckie, które nie chcą wydawać leków na ADHD?
Osobiście nigdy się z taką osobą nie spotkałam, słyszałam jedynie historie.
20. Który portal lepszy: kto ma lek, czy gdzie po lek? A może jest jakiś inny, lepszy?
Nie znam innych, warto sprawdzić na obu portalach szukając leku, trudno mi powiedzieć który jest lepszy.
Przez ktomalek można rezerwować leki online, ale nie każda apteka zatwierdza takie rezerwacje.